Rod imenica

Označavanje muškog, ženskog i srednjeg roda u nemačkom jeziku

Imenice mogu biti muškog, ženskog ili srednjeg roda, što označavamo pomoću određenog člana:

DER - za muški rod (der Vater, der Lehrer, der Hund, der Kaffee...)

DIE - za ženski rod (die Mutter, die Lehrerin, die Katze, die Milch...)

DAS - za srednji rod (das Kind, das Model, das Pferd, das Brot...)

U množini za sva tri roda stoji oblik određenog člana DIE:

(die Väter, die Mütter, die Kinder...)

Razlike između prirodnog i gramatičkog roda imenica

Podela prema rodovima je izvršena na osnovu prirodnog roda (muški i ženski) i gramatičkog roda (muški, ženski i srednji). Postoje imenice kod kojih se prirodni i gramatički rod ne poklapa, npr:

das Mädchen - devojčica, devojka,

das Fräulein - gospođica,

der Weisel - matica kod pčela...

 

Razlike u rodu imenica kod srpskog i nemačkog jezika

Do nepoklapanja dolazi i kod roda imenica u srpskom i nemačkom jeziku, tako da kada učimo imenice onda učimo i kog su roda - napamet :(

der Kaffee - kafa,

die Milch - mleko,

das Zimmer - soba...

Ipak, postoje neka pravila koja mogu da nam olakšaju da odredimo rod imenice. 

 

Pravila koja mogu da pomognu u određivanju roda imenice 

Značenje imenica

Na osnovu značenja imenica, muškog roda su:

nazivi godišnjih doba (der Sommer), meseci (der Januar) i dana u sedmici (der Montag),

nazivi strana sveta (der Norden), vetrova (der Taifun), padavina (der Regen),

nazivi automobilskih marki (der BMW),

nazivi ekspresnih vozova (der Intercity),

nazivi alkoholnih pića (der Kognak).... 

 

Ženskog roda su:

nazivi brodova i aviona,

nazivi drveća (die Kiefer) i mnogih vrsta cveća (die Rose),

imenice nastale od brojnih prideva (die Eins),

nazivi vrsta cigareta (die Lord)...

 

Srednjeg roda su:

slova (das A),

boje (das Rot),

nazivi jezika (das Deutsch),

nazivi većine zemalja, ostrva i kontinenata,

nazivi naseljenih mesta, gradova,

većina naziva metala (das Gold) i hemijskih elemenata (das Kupfer),

nazivi hotela, kafana i bioskopa,

deminutivi (das Häuschen),

imenice nastale od infinitiva (das Leben),

zbirne imenice sa prefiksom Ge- (das Gestirn)...

 

Sufiksi za građenje imenica

Osim prema značenju, rod imenica možemo odrediti i pomoću sufiksa koji služe za građenje imenica.

Muškog roda su imenice sa sufiksima:

-er (Lehrer), -ing (Schmetterling), -ant (Musikant), -är (Sekretär), -ier (Offizier), -ismus (Realismus), -eur (Friseur), -ist (Idealist)... 

Ženskog roda su imenice sa sufiksima:

-e (Reise), -ei (Bücherei), -erei (Schweinerei), -heit (Freiheit), -schaft (Freundschaft), -keit (Kleinigkeit), -ung (Offnung), -ade (Parade), -ion (Nation), -ie (Chemie), -tät (Universität)... 

Srednjeg roda su imenice sa sufiksima:

-chen i -lein (deminutivi), -tel (Viertel), -tum (Eigentum), -um (Museum), -ma (Thema), -ment (Dokument), -at (Falsifikat)... 

Nažalost, i kod ovih pravila nekad ima izuzetaka, što  nam otežava određivanje roda imenice. Osim toga, neke imenice mogu imati dupli rod i pritom različito značenje, npr:

der See (jezero) - die See (more),

die Kiefer (bor - drvo) - der Kiefer (vilica, čeljust).

                                         Image by Hermann Traub from Pixabay